CyprusΚύπρος

Η Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα

Η Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (ESS) είναι μια ακαδημαϊκή συγκριτική έρευνα που πραγματοποιείται ανά διετία σε όλη την Ευρώπη από το 2001. Η ESS έλαβε το καθεστώς της Κοινοπραξίας Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ERIC) τον Νοέμβριο του 2013. Διευθύνεται από μια Κεντρική Επιστημονική Ομάδα με επικεφαλής τον Rory Fitzgerald από το City, University of London, UK μαζί με έξι άλλα ιδρύματα, τα οποία είναι:

• Centerdata, Netherlands
• GESIS, Germany
• Sikt, Norway
• The Netherlands Institute for Social Research/SCP, Netherlands
• Universitat Pompeu Fabra, Spain
• University of Essex, UK
• University of Ljubljana, Slovenia

Η ΕΚΕ μετρά τις στάσεις, τις πεποιθήσεις και τα μοτίβα συμπεριφοράς των διάφορων πληθυσμών σε περισσότερες από τριάντα χώρες.

Οι κύριοι στόχοι της ΕΚΕ είναι:

• να χαρτογραφήσει την κοινωνική σταθερότητα και την αλλαγή στην κοινωνική δομή, τις συνθήκες και τις στάσεις στην Ευρώπη και να ερμηνεύσει πώς ο κοινωνικός, πολιτικός και ηθικός ιστός της Ευρώπης αλλάζει,
• να επιτύχει και να διαδώσει υψηλότατα πρότυπα αυστηρότητας στις διαδικασίες συγκριτικής έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες, όπως, για παράδειγμα, στον σχεδιασμό ερωτηματολογίων, στον προ-ερευνητικό έλεγχο, στη δειγματοληψία, στη συλλογή δεδομένων, στη μείωση της μεροληψίας και στην αξιοπιστία των ερωτήσεων,
• να θεσπίσει γερούς δείκτες κοινωνικής ανάπτυξης με βάση τις αντιλήψεις των πολιτών και τις κρίσεις που κάνουν σε βασικούς τομείς των κοινωνιών τους,
• να αναλάβει και να διευκολύνει την κατάρτιση Ευρωπαίων κοινωνικών ερευνητών στη συγκριτική ποσοτική μέτρηση και ανάλυση,
• να βελτιώσει την ορατότητα δεδομένων για την κοινωνική αλλαγή σε ακαδημαϊκά ιδρύματα, φορείς χάραξης πολιτικής και στο ευρύτερο κοινό.

ΕΚΕ στην ΚΥΠΡΟ

Βασικοί συντελεστές της ΕΚΕ στην Κύπρο

Η Κύπρος αντιπροσωπεύεται στην ΕΚΕ από τον Εθνικό Συντονιστή Στέλιο Στυλιανού του Τεχνολογικού Πανεπιστήμιο Κύπρου, υποστηριζόμενο από μια κοινοπραξία ιδρυμάτων και οργανισμών όπως φαίνεται παρακάτω: 

• Χάρης Ψάλτης, Άντρεα Νικολάου, Πανεπιστήμιο Κύπρου
• Μάριος Βρυωνίδης, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
• Σταύρος Πάρλαλης, Πανεπιστήμιο Frederick
• Κωνσταντίνος Φελλάς, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
• Ιωάννα Στυλιανού, UCLAN
• Ελένη Κυριάκου, Στατιστική Υπηρεσία

Η Κύπρος συμμετείχε στον 3ο, 4ο, 5ο, 6ο, 9ο, 10ο και 11ο γύρο της ΕΚΕ.

Πληροφορίες για την ΕΚΕ στην Κύπρο μπορούν να ζητηθούν από τον Εθνικό Συντονιστή Στέλιο Στυλιανού (stelios.stylianou@cut.ac.cy).

Συμμετοχές μέχρι σήμερα

Η Κύπρος έχει συμμετάσχει σε 7 γύρους της ΕΚΕ έως σήμερα:

• ESS3 (2006/07)
• ESS4 (2008/09)
• ESS5 (2010/11)
• ESS6 (2012/13)
• ESS9 (2018/19)
• ESS10 (2020-22)
• ESS11 (2023)

Θεματικές

Η ΕΚΕ μετρά τις στάσεις, τις πεποιθήσεις και τις συμπεριφορές των διαφορετικών πληθυσμών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από ένα βασικό μέρος που είναι το ίδιο σε κάθε γύρο, εναλλασσόμενες ενότητες που αναφέρονται σε ειδικά θέματα κάθε φορά, ένα συμπληρωματικό τμήμα αφιερωμένο σε μια κλίμακα ανθρώπινων αξιών και πειραματικά μέρη.

Οι ερωτήσεις του βασικού κορμού επικεντρώνονται στα ακόλουθα:

• φόβος του εγκλήματος
• παρακολούθηση μέσων ενημέρωσης
• πολιτική
• εμπιστοσύνη στους θεσμούς
• μετανάστευση
• υγεία
• θρησκεία
• εργασία
• ευημερία
• δημογραφικά στοιχεία

Οι εναλλασσόμενες ενότητες εστιάζουν στα εξής:

• μετανάστευση, ιθαγένεια και δημοκρατία (Γύρος 1, 2002)
• οικονομική ηθική, εργασία, οικογένεια, ευημερία, υγεία και υπηρεσίες φροντίδας (Γύρος 2, 2004)
• χρονοπρογραμματισμός της ζωής, προσωπική και κοινωνική ευημερία (Γύρος 3, 2006)
• στάσεις προς διακρίσεις λόγω ηλικίας και στάσεις απέναντι στο κράτος πρόνοιας (Γύρος 4, 2008)
• εμπιστοσύνη στην αστυνομία και τα δικαστήρια (Γύρος 5, 2010)
• κατανόηση και αξιολόγηση της δημοκρατίας και προσωπική και κοινωνική ευημερία (Γύρος 6, 2012)
• αντιλήψεις για τη μετανάστευση και τις ανισότητες στην υγεία (Γύρος 7, 2014)
• στάσεις απέναντι στην ευημερία, την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια (Γύρος 8, 2016)
• χρονοπρογραμματισμός της ζωής, δικαιοσύνη και ισότητα (Γύρος 9, 2018)
• ψηφιακές κοινωνικές επαφές στην εργασία και στην οικογενειακή ζωή, κατανόηση και αξιολόγηση της δημοκρατίας (Γύρος 10, 2020)
• φύλο στη σύγχρονη Ευρώπη, κοινωνικές ανισότητες στην υγεία (Γύρος 11, 2023)

Μεθοδολογία

Το ερωτηματολόγιο στην Κύπρο χορηγείται με προσωπικές συνεντεύξεις. Το συμπληρωματικό ερωτηματολόγιο χορηγείται επίσης με προσωπικές συνεντεύξεις, ως επέκταση της κύριας συνέντευξης. Το ερωτηματολόγιο είναι στα Ελληνικά. Το ερωτηματολόγιο βασίζεται σε ένα κοινό πρότυπο αλλά σε αυτό υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες προσαρμοσμένες για κάθε χώρα όπως, π.χ. τα πολιτικά κόμματα, θρησκείες, το εκπαιδευτικό σύστημα και το νομικό καθεστώς των σχέσεων συμβίωσης, έτσι που οι προσαρμογές αυτές να αντικατοπτρίζουν το εθνικό πλαίσιο.

Τα δείγματα της ΕΚΕ είναι αντιπροσωπευτικά του συνόλου των ατόμων ηλικίας 15 ετών και άνω (χωρίς ανώτατο όριο ηλικίας) που διαμένουν σε ιδιωτικά νοικοκυριά στην Κύπρο, ανεξάρτητα από εθνικότητα, ιθαγένεια ή γλώσσα. Τα άτομα επιλέγονται με αυστηρές μεθόδους τυχαίας δειγματοληψίας σε κάθε στάδιο έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα «αποτελεσματικό μέγεθος δείγματος» 800 ατόμων κατ’ ελάχιστο, λαμβάνοντας υπόψη διάφορες επιδράσεις στον σχεδιασμό του τελικού δείγματος.

Ο σχεδιασμός του δείγματος στην Κύπρο γίνεται με στρωματοποιήμενη τυχαία δειγματοληψία στις περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το δειγματοληπτικό πλαίσιο είναι όλα τα νοικοκυριά που κάνουν κατανάλωση οικιακού ρεύματος με βάση το μητρώο της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου. Το τελικό δείγμα είναι ένα δείγμα ατόμων μέσα στα επιλεγμένα νοικοκυριά.

Διάχυση αποτελεσμάτων

Στην Κύπρο τα αποτελέσματα της ΕΚΕ δημοσιεύονται κατ’ αποκλειστικότητα στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος», τη μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα της Κύπρου.